Mityczna seria małego PRLu – 200.000 zł 1989 seria N

Uważam, że seria N nominału 200.000 zł z 1989 może być jedną z najrzadszych serii małego PRLu. Dlaczego? 200.000 1989 seria N jest zaznaczone w katalogu Adama Szparło „Literki małego PRL-u” jako ogromna rzadkość – L9. Jest to bezprecedensowo najrzadsza seria tego nominału tuż po serii C, która jest czasem spotykana. Rzadkość L9 oznacza, że gdzieś istnieje seria N w stanie 1 (UNC). Na różnych grupach banknotowych na Facebook kiedyś się słyszało, że znajomy znajomego znajomego ma ten banknot, ale nigdy nie wiadomo kto to był, ani nie ma żadnego zdjęcia lub skanu tego banknotu. Co ciekawe nawet Janusz Lucow, który posiada największa kolekcję polskich banknotów nie posiada tej serii, a posiada wiele innych rzadkich.

Po długich poszukiwaniach znalazłem jeden dość ciekawy trop – 12 czerwca 2015 roku 200.000 1989 seria N została podobno wystawiona na sprzedaż na stronie numizmato.pl (https://www.numizmato.pl/banknot-200000-zl-1989-seria-panorama-warszawy-dwiescie-tysiecy-zlotych-unc-p-3129.html). Sprzedający zgodnie z opisem mówi, że posiadał na sprzedaż jeden egzemplarz tej serii, jednak jest pewno ale. Nie mamy żadnego dowodu, że to była ta seria i czy sprzedawca nie kłamie, gdyż mamy skan poglądowy jakiegoś innego banknotu 200.000 zł 1989 serii A. Tym sposobem dalej nie mamy pewności czy banknot ten istnieje, czy np. sprzedawca pomylił się w opisie.

Skan poglądowy z tej strony, bez problemu widać, że jest tam seria A

Przeglądając popularny portal aukcyjny OneBid nie znalazłem żadnych notowań ten serii w jakimkolwiek stanie. Co tym bardziej jest dziwne, ponieważ nawet serie rzadkie L9 w katalogu są czasem spotykane w stanach gorszych niż UNC. Tutaj mamy sytuację, gdzie podobno jest znany jeden banknot serii N w stanie UNC, ale nigdzie nie znalazłem tego banknotu w stanach gorszych niż UNC, co jeszcze głębiej mnie przekonuje, że ta seria może nie istnieć.

Być może ta podobno jedyna seria N w stanie UNC, która jest odnotowana w katalogu Szparło to przeróbka popularnej serii H na serię N. Dość niedawno bo 23.03.2024 taka przeróbka była sprzedawana na aukcji Numis Poland. Na pierwszy rzut oka przerobiony banknot naprawdę wygląda na serię N, ale po przyjrzeniu się widać że coś jest nie tak z kreską przekątną łączącą dwie kreski w literze N.

Przerobiony banknot z aukcji Numis Poland
Powiększenie na literę N

Po przejrzeniu archiwum OneBid, przeszukałem jeszcze wiele innych archiwów i stron w internecie i nie znalazłem żadnego śladu po serii N.

Podsumowując, mamy dwa tropy prowadzące do tego, że seria N 200.000 zł istnieje. Pierwszy, że w katalogu Adama Szparło jest zaznaczona jako L9, czyli znany jest jeden egzemplarz tej serii w stanie UNC – jednak nie znalazłem tej serii w gorszych stanach niż UNC, co jest bardzo nie typowe i dziwne. Do tego znane są też przeróbki na tą serię z popularnej serii H, czego mieliśmy przykład na tegorocznej aukcji. Drugim tropem jest to, że 9 lat temu na stronie numizmato.pl seria N była na sprzedaż w stanie UNC, ale niestety nie mamy żadnego potwierdzenia, że to naprawdę była seria N, a nie błąd w opisie lub oszustwo wystawiającego. Trzeba też dodać, że 9 lat temu mało kto zbierał PRL na literki i serie nie miały praktycznie znaczenia, ponieważ większość osób chciała mieć porostu zwykły banknot z nieważne jaką serią, więc sprzedawca najprawdopodobniej nie przykładał wagi do tego jaką serię piszę w opisie, co zwiększa prawdopodobieństwo jego pomyłki, a na klawiaturze obok litery N są takie litery jak H, M i B, które są popularnymi seriami 200.000 zł.

Z drugiej strony mamy też dużo poszlak, że seria N nie istnieje. Jednym z nich jest to, że NIGDZIE nie znalazłem skanu lub zdjęcia tej serii w jakimkolwiek stanie. Wszystkie mi znane poważne kolekcje literek małego PRL nie posiadają tej serii, ani ja nigdy z tą serią się nie spotkałem. Do tego nie posiada jej kolekcja Janusza Lucowa, w której są banknoty tak rzadkie jak 25 rubli srebrem, więc dlaczego miałoby tam brakować 200.000 1989 serii N.

Podsumowując wszystkie tropy za i przeciw istnieniu tej serii uważam, że 200.000 zł 1989 seria N, nie istnieje, nie została wprowadzona do obiegu, lub została w jakiś sposób zniszczona podczas produkcji albo coś podobnego. W każdym razie nie ujrzała światła dziennego i nie wyszła w obieg.